(na) luntaun

Guido Baselgia fotografescha cuntredgias da l’Engiadina – que tuorna dal sgür, ma cun que cumainza be ün viedi i’l univers fascinant d’ün pittur excellent da la glüsch. Per sias ouvras, chi algordan a la pittüra abstracta, fo Guido Baselgia retscherchas chi drouvan bgera lavur, fo calculaziuns e resta nots interas in lös tschernieus cun precauziun cun sia camera analoga. Per que viagia Baselgia fin a la fin dal muond, munta innumbrablas voutas sün pizs u fotografescha our da l’ajer, fin ch’el ho realiso il purtret fich exact sülla vetta da brom ed argient. Cun sieus s-chazis tradieus sün palperi da barit stimulescha el las pussibiliteds fisicalas da la fotografia fin a sieus cunfins. 

Guido Baselgia
Maister da la fotografia analoga

L’artist da fotografia Guido Baselgia, creschieu sü a Puntraschigna, es gnieu undro dal 2016 per sias lavuors unicas manuelas ed artisticas cul Premi da cultura da Puntraschigna. El appartegna als pü importants artists da fotografia in Svizra. Daspö dapü cu 20 ans examinescha el  in retscherchas vastas cuntredgias extremas. 

Las cumposiziuns da Baselgia muossan l’arcaic ed intact dal muond

Las cumposiziuns da Baselgia muossan l’arcaic ed intact dal muond, cuntredgias interas, structuras da la surfatscha u fenomens da glüsch auncha mê visas – purtrets sainza ogets concrets – per nus minchataunt l’ünguotta misterius; ellas sfuondran chafuol aint illa natüra e demuossan „che cha’l muond tegna insembel aint in sieu intern“ (Göthe, Faust). Tres sieu agir pondero e precaut ans invida el in üna vaira „scoula dal vzair“. Cun sieu ciclus da las ouvras „Hochland“, „Weltraum“, „Silberschicht“, „Light Fall“ ed uossa „(na) luntaun“ ho Guido Baselgia realiso sieu egen stil d’art remarchabel. In sia lavur fotografica concipeda per Puntraschigna tematisescha Baselgia la vicinanza e la luntanaunza. Lös, ch’el cugnuoscha daspö sia giuventüna, dvaintan in sieus purtrets centrel ed universel. Uschè sun il Piz Languard u ils vadrets intuorn Puntraschigna listess dastrusch u luntaun scu lös dal Altiplano u al circul polar. 

"Da sü cò as vezza, che cha la cuntredgia cumporta, a nu’s vezza pü bger da l’urbanisaziun."

Reflexiun d’art sül Piz Languard 

Guido Baselgia ho musso sias ouvras dal 2016 i’l spazi public da Puntraschigna ed illa gallaria Plattner & Plattner. Sül Piz Languard ho il fotograf, chi viva a Malans, infurmo davart sia art. In sanda, ün di da plövgia, nu paraiva que, cha’l discuors cul artist Guido Baselgia pudess avair lö sün ün’otezza da 3261 meters sur mer. Ma las prognosas d’eiran bunas ed ils organisatuors curaschus. Uschè s’ho fatta sül viedi üna pitschna gruppa aint illa tschiera la dumengia bunura. Tuot d’eira plajo in üna glüsch fina e lamma. La situaziun s’affaiva bain cul discuors imminent. Las fotografias da Baselgia nu demuossan nempe üngüns contrasts dürs e lingias precisas. Bgeraunz peran ellas cun lur passagis lams suvenz scu pittüredas. 

Il sguard luntaun 

Baselgia ho do infurmaziuns a la curatura Susann Wintsch da Turich davart sia ouvra, sieu möd da lavurer e la relaziun cun Puntraschigna, inua ch’el es creschieu sü. "Il Piz Languard es la muntagna da chesa, el es relativmaing bain accessibel", declera Baselgia. „Unic tar quista muntagna es, ch’ella nun ho üngünas otras muntagnas pü otas davaunt se, ne vers ost, ne vers vest. Lungo Guardo, il sguard luntaun, vain el eir numno, e l’artist tuorna minch’an inavous sül piz. 

"Da sü cò as vezza, che cha la cuntredgia cumporta, a nu’s vezza pü bger da l’urbanisaziun. Il Piz Languard es ün punct fix per me", ho Baselgia agiunt. "Esser sulet sül piz da not, que es ün evenimaint, ün sentimaint scu al ur da l’univers, que a’s es bütto inavous sün se stess." Sül Piz Languard as ho sviluppo in november 2015, cur cha di e not sun listess lungs, ün purtret fascinant chi d’eira da vzair scu triptichon a Puntraschigna. Ill’ouvra cul titel "Lungo Guardo – düraunt üna not intera dals 11 süls 12 november 2015, 18.006.00. 46°" ho la staila fixa giuvo üna rolla centrela. "Fotografia fo visibel qualchosa, cha ad ögl niauncha nu’s vezza", ho l’artist constato, chi fotografescha da maniera analoga cun sia camera granda. "Que es ün medium planiv cun üna chafuollezza müravgliusa." La sumbriva da la terra es ün tema centrel per Baselgia. Sias lavuors nun examineschan però be glüsch e fenomens illa natüra, cha uschigliö niauncha nu’s pudess s’inaccordscher, ellas intermedieschan eir l’access a cuntredgias extremas e pussibliteschan ün nouv sguard losura. 

Ad el occupa la dumanda da la vardet, da que, cha’s craja d’avair vis.

La reducziun sül esser 

"Important per me es il carisma dal purtret", ho Baselgia intuno. "Inua cha minchün po inoltrer sia istorgia." Sias ouvras eternas sun filosoficas, que’s po adüna darcho cumanzer tar nolla, a’s po perder in ellas, a’s po scuvrir, fer retscherchas, resentir. Fotografia cuntegna per Baselgia ün enorm potenziel da creaziun, ed important es per el la reducziun sül esser. "La fotografia analoga ho qualchosa immediat, que es ün bindè magic da registraziuns, fin ch’ün purtret es naschieu", ho’l intermedio sieu entusiassem. "Que ho da chefer cul temp chi trapassa, que es üna condensaziun, üna strategia da la plaunezza."

Important es per Baselgia la distanza, la reflecziun tar la lavur aint il labor. Suvenz lascha’l poser films u eir purtrets, causa cha l’algordanza as  po müder cul temp. El s’occupa culla dumanda da la vardet, da que, cha’s craja d’avair vis. Ünguotta nun es per el urgiaintamaing cler, ed el nu vuless neir na intermedier üngüna vardet. "Eau prouv, da fer purtrets chi irriteschan eir auncha a me", ho’l confesso.

La magia dals purtrets as rechatta tenor Baselgia i’l fotografer. "Els sun quasi in üna camera, inua cha’s evra cuort üna vouta ün paraglüsch, l’imaginaziun giouva üna rolla importanta." Sia strategia es quella, dad eliminier il penser, cu ch’üna fotografia vess da vzair our. Baselgia voul proclamer ün oter vzair, nu’s vuless lascher succomber a la conveziun üsiteda da la fotografia. "Spazis" al sun importants, a mincha spectatur as dess avrir sieu egen muond persunel tres que cha sias fotografias transmettan. 

Text da Marina U. Fuchs, Südostschweiz avuost 2016