PUNTRASCHIGNA CULTURA 2024

Premi da cultura da la vschinauncha Puntraschigna

La vschinauncha da Puntraschigna surdo daspö l'an 2001 in segua libra ün premi da cultura a persunaliteds, chi haun contribuieu qualchosa da maniera speciela a reguard art cultura a Puntraschigna e chi haun s-chaffieu ün'ouvra qualificheda da qualited artistica. Artists, chi vivan a Puntraschigna, chi sun vschins da Puntraschigna respectivamaing creschieus sü cò, scu eir artists, dals quêls lur lavur as confuonda cul spazi da viver da Puntraschigna, paun gnir proponieus scu purteders dal premi da la cumischiun Puntraschigna Cultura. Culla surdeda dal Premi da cultura vuless la vschinauncha da Puntraschigna arcugnuoscher prestaziuns remarchablas, ma eir intermedier nouvs impuls. Per la vschinauncha da Puntraschigna es la chüra da la cultura tradiziunela, da las üsaunzas, da la lingua e la promoziun da la spüerta culuturela contemporauna da grand'importanza. Cun üna politica adegnaivla per la cultura promouva Puntraschigna ün augmaint da valur scu "lö da cultura". Fin uossa sun gnieus undros da la vschinauncha Puntraschigna il cineast Christian Schocher, la fotografa Jetti Langhans e l'artist da fotografia Guido Baselgia cul Premi da cultura.

Cineasts ed artists da fotografia virtuos

2002: Christian Schocher

Il Premi da cutlura es gnieu surdo l'an 2002 in arcugnuschentscha da sieu ingaschamaint grand ed insistent per la cultura da film e kino a Puntraschigna e l'Engiadin'Ota scu eir per sia lavur scu cineast arcugnuschida naziunelmang, in occasiun da la premiera engiadinaisa da sieu film GIUVENTETGNA DULTSCH UTSCHI. Zieva il giarsunedi scu fotograf a Cuira tuorna Schocher a Puntraschigna e surpiglia l'an 1968 il kino da sieu bap, ch'el ho mno fin prümavaira 2013 cun "feu sacré" ed üna perseveranza incredibla. Vers 10'000 films ho Christian Schacher musso in quels 45 ans aint il Cinéma Rex, traunter oter eir da quels, cha'l normel public da kino nu survain mê da vzair. Impü ho il mneder dal kino eir invido ad artists ed organiso concerts. Las ouvras principelas dal purteder dal premi sun il film documentar in alv e nair dal 1973 "Die Kinder von Furna" e pü cu 20 ans pü tard il film in culur culs listess protagonists. Films da cult sun dvantos "Reisender Krieger" e "Lüzzas Walkman". Producziuns per la televisiun rumauntscha d'eiran traunter oter "Paun jester ha siat crustas".

2014: Jetti Langhans

Il Premi da cultura es gnieu surdo in arcugnuschentscha da sia lavur fotografica excellenta in Engiadina scu eir per sia ouvra da vita i'l champ d al’intermediaziun da la bellezza e la fragilited da la natüra a Puntraschigna. La laboranta medicinica, naschida 1937 a Berna, chi vulaiva vairamaing dvanter sutunza, chi'd es viageda intuorn il muond ed ho chatto sia appellaziun illa fotografia ed es finelmaing turneda in sia patria in Engiadina, persvada cun sia lingua estetica dals purtrets, ch'ella comunichescha ad ün public vast dal pajais e da l'ester."Guarder cull'orma", uschè nomna l'artista que, cur ch'ella lavuraiva auncha cun sia camera. "I'l sen il pü vast m'es que adüna ieu per la bellezza e la fragilited da nos planet. Sch'eau d'he paqueto la missiva in üna parevla, d'he pudieu musser tuot a la glieud, saja que guerra atomara ubain manipulaziun dals gens", disch Jetti Langhans. Ils purtrets, dals quêls ella ho piglio insembel adüna var tschient ad üna revista audiovisuela, resultan bod tuots da l'Engiadina, suvenz da la regiun Puntraschigna, Samedan e Schlarigna e bgers da quels sun gnieus fats la bunura bod. Innumbrablas revistas audiovisuelas appartegnan a si'ouvra da vita, da la quelas bgeras sun gnidas premiedas cun premis internaziunels. Sieus ultims chodouvras sun "Licht wirft keinen Schatten" e "Moor-Poesie", ch'ella ho preschanto in occasiun da la premiaziun dal 2014 cun trais projectuors e tecnica da fer svanir purtrets, cun sustegn da musica ed egens texts, discurrieus da plededras professiunelas.

S-charger laudatioLaudatio herunterladen

2016 Guido Baselgia

Il fotograf ed artist Guido Baselgia, creschieu sü a Puntraschigna, es gnieu premio cul Premi da cultura da Puntraschigna dal 2016 ed undro per sias lavuors manuelas ed artisticas unicas cun carisma internaziunel. In sia lavur (na) luntaun, ch'el ho s-chaffieu dal 2016 per Puntraschigna, conguela il purteder da premi sias algordanzas da giuventüna cul stedi dad hoz, culla "vardet". Perque ho üna part da sia lavur eir nom "Purtrets d'algordanza". Baselgia cuntinua consequentamaing sia via, ch'el ho cumanzo cun sieus ciclus da lavur Hochland, Lungoguardo e Lightfall. Perque as ho inscuntro a Guido Baselgia l'an passo pü suvenz illas muntagnas, i'ls gods e dasper ils vadrets intuorn Puntraschigna. Guido Baselgia es purteder da numerusas undrentschas, traunter oter dal Premi da cultura 2006 da la Svizra centrela. El appartegna in Svizra als pü importants rapreschantants da la fotografia in alv e nair da maniera objectiva, sainza firlifanzas e na gniervusa. Sias ouvras sun interpretaziuns da la natüra da granda professiunalited tecnica e clarited stilistica. Ellas pretendan qualchosa da l'ögl dal contempleder e'l laschan penser zieva davart percepziun e realited. Per sias lavuors viagia Guido Baselgia fin a la fin dal muond, rampcha sün muntagnas u fotografescha our da l'ajer. Cun que fotografescha el ün vöd misterius e presumptiv, penetrescha chafuol illa natüra e muossa "che cha'l muond tegna insembel i'l intern" (Faust).

S-charger laudatioLaudatio herunterladen